پرز فرش، تار و پود ظریف و آزاردهندهای که میتواند زیبایی فرش را تحت شعاع قرار دهد و نظافت منزل را دشوار کند. در این مقاله جامع، به بررسی علل پرزدهی فرش، انواع آن، راههای از بین بردن پرز و جلوگیری از پرزدهی میپردازیم.
تعریف پرز فرش
پرز فرش، در واقع همان نخ خاب فرش است که سطح نرم و لطیف آن را تشکیل میدهد. این الیاف ظریف در اثر اصطکاک، ساییدگی و عوامل دیگر، از بافت فرش جدا شده و به شکل پرز روی سطح فرش ظاهر میشوند.
انواع پرزدهی فرش
- پرزدهی طبیعی:
این نوع پرزدهی در فرشهای نو، به خصوص فرشهای با تراکم بالا، امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد. پرزدهی طبیعی فرش نو معمولاً بعد از چند هفته یا چند ماه به طور کامل متوقف میشود.
- پرزدهی غیرطبیعی:
این نوع پرزدهی به عنوان یک نقص و آسیب در فرش شناخته میشود و نشانه وجود مشکل در بافت فرش یا یکی از مراحل تولید آن است. در این نوع پرزدهی، نخهای خاب به طور مداوم از داخل بافت فرش خارج میشوند و اگر این موضوع ادامه پیدا کند، ساختار کلی فرش آسیب میبیند.
علت پرزدهی فرش نو و کهنه
شانه، تراکم و جنس الیاف استفاده شده در بافت فرش، اصلیترین علت پرزدهی فرش هستند. به طور کلی فرش 500 شانه و فرش 700 شانه ارزان قیمت، نسبت به سایر تراکمها پرز دهی بیشتری دارند.
- کیفیت پایین الیاف: استفاده از الیاف نامرغوب و بیکیفیت در تولید فرش، یکی از اصلیترین علل پرزدهی غیرطبیعی است.
- عیوب بافت: نقص در بافت فرش، مانند شل بودن گرهها، عدم استحکام کافی و ریسندگی نامناسب نخها، میتواند باعث پرزدهی شود.
- آهار نامناسب: استفاده از آهار نامناسب یا عدم آهاردهی صحیح، میتواند باعث سست شدن الیاف و پرزدهی فرش شود.
- تراکم پایین: فرشهایی با تراکم پایین، به دلیل ضخامت کمتر و سستتر بودن بافت، بیشتر در معرض پرزدهی هستند.
- شستشوی نامناسب: شستشوی فرش با شویندههای نامناسب و قوی، میتواند به الیاف فرش آسیب برساند و باعث پرزدهی شود.
- نور مستقیم خورشید: قرار گرفتن فرش در معرض نور مستقیم خورشید، میتواند باعث پوسیدگی و سست شدن الیاف فرش و پرزدهی شود.
راههای از بین بردن پرز فرش
- جاروبرقی: جاروبرقی منظم فرش، به خصوص در چند هفته اول پس از خرید فرش نو، به جمعآوری پرزها و جلوگیری از پخش شدن آنها در محیط کمک میکند. از جاروبرقی با برس نرم و قدرت مکش مناسب استفاده کنید.
- دستمال مرطوب: کشیدن دستمال مرطوب روی فرش، میتواند به جمعآوری پرزها، مو و سایر ذرات ریز از روی فرش کمک کند.
- شامپو فرش: شستشوی فرش با شامپو فرش مناسب، میتواند به از بین بردن پرزهای فرش و همچنین آلودگیها و لکهها کمک کند. قبل از شستشوی فرش، حتماً دستورالعمل شامپو فرش را به دقت مطالعه کنید.
- غلطک پرزگیر: استفاده از غلطک پرزگیر، یک راه سریع و آسان برای جمعآوری پرزهای فرش است. غلطکهای پرزگیر در انواع مختلف موجود هستند و میتوانند برای فرشهای با جنسهای مختلف استفاده شوند.
- جاروی دستی: استفاده از جاروی دستی، میتواند به جمعآوری پرزهای فرش، به خصوص در قسمتهای کناری و گوشهها که دسترسی جاروبرقی دشوار است، کمک کند.
از بین بردن پرز فرش کهنه با روشهای خانگی
علاوه بر موارد ذکر شده، استفاده از روشهای سنتی و خانگی نیز میتواند برای از بین بردن پرز فرش مفید باشد. برخی از این روشها عبارتند از:
- استفاده از سرکه: سرکه سفید میتواند به از بین بردن پرز فرش و همچنین ضدعفونی کردن آن کمک کند. برای این کار، یک فنجان سرکه سفید را با دو فنجان آب مخلوط کنید و با استفاده از یک دستمال مرطوب آن را روی فرش بکشید.
- استفاده از جوش شیرین: برای جمع کردن پرز فرش، جوش شیرین را روی فرش پخش کنید و بگذارید به مدت 30 دقیقه بماند. سپس، فرش را تمیز کنید.
- استفاده از نمک: نمک میتواند به سفت شدن الیاف فرش و جلوگیری از پرزدهی آن کمک کند. نمک را روی فرش بپاشید و بعد از 15 فرش را جاروبرقی بکشید.
جلوگیری از پرزدهی فرش نو
- انتخاب فرش با تراکم بالا: فرشهایی با تراکم بالا مانند فرش 1200 شانه و فرش 1500 شانه، به دلیل ضخامت بیشتر و استحکام بافت، پرزدهی کمتری دارند.
- استفاده از الیاف باکیفیت: هنگام خرید فرش، به جنس الیاف آن توجه کنید. فرشهایی که از الیاف باکیفیت و مرغوب مانند پشم، ابریشم و یا اکریلیک هیت ست شده بافته شدهاند، پرزدهی کمتری دارند.
- شستشوی صحیح فرش: فرش را به طور مرتب با استفاده از شویندههای مناسب و ملایم بشویید. از شستشوی بیش از حد فرش خودداری کنید، زیرا این کار میتواند به الیاف فرش آسیب برساند و نتیجه عکس داشته باشد.
- جلوگیری از ساییدگی فرش: از قرار دادن اشیاء سنگین روی فرش خودداری کنید. همچنین، فرش را در مکانهایی که تردد زیاد است، مانند ورودی منزل، قرار ندهید.
- استفاده از محافظ فرش: استفاده از محافظ فرش، مانند پد زیر فرش، میتواند به جلوگیری از ساییدگی و پرزدهی فرش کمک کند.
- گردگیری منظم فرش: فرش را به طور مرتب با جاروبرقی یا جاروی دستی گردگیری کنید تا از انباشته شدن گرد و غبار و آلودگیها روی فرش که میتوانند باعث پرزدهی شوند، جلوگیری کنید.
نکات مهم
- اگر پرزدهی فرش شما زیاد غیرطبیعی است، بهتر است از یک کارشناس فرش برای بررسی و رفع مشکل کمک بگیرید.
- قبل از استفاده از هر نوع شوینده یا شامپو فرش، حتماً دستورالعمل آن را به دقت مطالعه کنید.
- برای جلوگیری از آسیب به فرش، از شویندههای نامناسب و قوی استفاده نکنید.
- فرش را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، زیرا این کار میتواند باعث پوسیدگی و پرزدهی فرش شود.
- با رعایت این نکات ساده میتوانید از پرزدهی فرش خود جلوگیری کنید و از زیبایی و لطافت آن برای مدت طولانی لذت ببرید.
جمعبندی
پرزدهی فرش، یک پدیده طبیعی است، اما در برخی موارد میتواند به دلیل نقص در تولید یا نگهداری فرش باشد. با استفاده از روشهای ذکر شده در این مقاله، میتوانید پرزهای فرش را از بین ببرید و از زیبایی و لطافت فرش خود لذت ببرید.